13 ene 2014

"O valego..." Presentación en Valverdi.

Estela presentandu au autor du libru.
U pasau vernis 27 de diciembri, a isu das seis da tardi, mentras un'a molizna sin descansu abría u pasu au fusculuscu que avanzaba desdi u Xálima a Marvana, pa arroipal cu mantu de un'a noiti invernal u nosu lugal de Valverdi; nu salón de baili du Hotel A Palmeira se presentaba u libru titulau: “O valego: as falas de orixe galega do Val do Ellas (Cáceres-Estremadura)”, editau en octubri desti anu pur Edicións Xerais de Galicia y que recopila 20 anus de investigación personal sobri u primel ben intangibli de tos us extremenhus, declarau Ben de Interés Cultural pur a Junta de Extremadura nu anu 2001 baju a denominación de “A Fala.”

A nosa filóloga valverdeira Ana Alicia Manso Flores.
Inauguró y conduciu u actu a zagala valverdeira Estela Estévez, quen fizu a presentación du autol, Xosé-Henrique Costas González, licenciau en Filología Hispánica, doctol en Filología Galega pur a universidai de Santiagu de Compostela, i profesol na Facultai de Filología i Tradución da Universidai de Vigu i cedeu a palabra á licenciá en Filología Hispánica, tamén valverdeira, Ana Alicia Manso Flores quen, depois de un'a brevi, técnica y ben fundá exposición sobri u nosu patrimoniu lingüísticu pasó u testigu - nesti casu u micrófonu - au autol du libru.

Comenzó Costas falandu da primeira vé que visitó estas terras, das que cunhoceu cuandu víu na TVG u programa SITIU DISTINTU, que dirigía Antón Reixa i que un día du anu 1991 baju u títulu de "Falas raras" trató, entri otras, du valverdeiru, nu que entrevistaba au nosu paisanu - que había síu caminoneiru - Tomás Fernández.

Xosé Henrique Costas presentandu u sei libru.
Faló du carinhu que desdi entoncis agarrú a esti rincón, as suas gentis i a suas variedais lingüísticas, pa dal un pequenu repasu a certus aspectus que se tratan nu libru que presentaba, cu ánimu de nun cansal au grupu de asistentis que superaba a media centea de pesoas.

Recordó a polémica que surgíu cuandu estandu en tramitación nas Cortis u novu estatutu de autonomía de Extremadura, nu anu 2010, u BNG interpón un'a enmenda solicitandu que se recunhocera i protegera a FALA nu novu estatutu.

Abríu us olhus aus asistentis sobri u dereitu que temus nus tres lugaris a que se mus faciliti pur as administracións a posibilidai de expresarmus i dirigirsi a nós na nosa lengua, dandu a cunhocel a especial protección que estableci a Carta Europea das Lenguas Regionais i Minoritarias de 2002, un instrumentu legal que mus ampara frenti a farta de interés dus nosus gobernus sobri u particulal.

Parti das pesoas que asistiran au actu.
Ensalzó u valol que ten u nosu patrimoniu lingüísticu, comentandu comu utilizó desdi us primeirus momentus esti enclavi a modu de laboratoriu, cunsiguindu motival aus seis alumnus mais reticentis a falal galegu, avisandu tamén de que mus queda poicu tempu, que ésti corri na nosa contra, pa ficel cuantu esté das nosas mans en defensa desti patrimoniu; insistindu - pur oitru lau - de que é a nós a quen mus correspondi esa tarea aunque nun estemus solus, cua circunstancia au nosu favol de que contamus cu filólogas "falantis", é dicel vecinhas nosas preparás que están ia trabalhandu desdi dentru sobri a nosa lengua.

Se prestó voluntariu a colaboral nu que us falantis dus tres lugaris precisaren, recomendandu que se debería creal un´a Comisión de Normativización de un modu parecíu a comu se fizu pa normalización du mirandés en Purtugal. Antis de dal pur terminau u actu, abri un turnu de preguntas du que destacu u sei interés nas respostas purque busquemus un glotónimu adecuau pa nosa fala i desechemus u despectivu nomi de chapurreau.

Entri us asistentis, figuraban algúns dus promotoris da nova asociación que acaba de crearsi pa defensa du nosu patrimoniu lingüísticu, denominá Asociación Cultural "A Nosa Fala", que animaran aus asistentis a que se apuntaran.

Finaliza u actu cua firma de ejemplaris.